Việt Nam có thể là “át chủ bài” trong chiến lược thương mại mới của Trump

1. Trump đánh tiếng, Việt Nam hưởng lợi

Việc ông Trump công khai một cuộc gọi “rất hiệu quả” với Tổng Bí thư Tô Lâm không đơn thuần là xã giao. Nó là tín hiệu chiến lược. Trong bối cảnh ông Trump đang vận động cho nhiệm kỳ hai, khẩu hiệu “America First” vẫn chiếm vị trí trung tâm. Tuy nhiên, khác với cuộc chiến thương mại đầy đối đầu với Trung Quốc trước đây, lần này ông Trump có vẻ lựa chọn con đường linh hoạt hơn – thông qua đàm phán và hợp tác với các đối tác chủ chốt như Việt Nam.

2. Việt Nam – điểm tựa sản xuất sau Trung Quốc

Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung giai đoạn 2017–2020 đã khiến hàng loạt tập đoàn công nghệ, dệt may, điện tử… dịch chuyển sản xuất sang Việt Nam. Thực tế, thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ đã tăng gấp đôi trong giai đoạn 2017–2023. Việt Nam vươn lên trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ tại Đông Nam Á vào năm ngoái. Nhưng chính điều này khiến nước này lọt vào tầm ngắm của chính sách áp thuế – với mức thuế 46% khiến chi phí sản xuất và xuất khẩu đội lên đáng kể.

3. Tác động trực tiếp đến các tập đoàn lớn

Nike – doanh nghiệp sản xuất hơn 50% giày và hơn 25% quần áo tại Việt Nam – đã đối mặt với mức chi phí mới đáng kể. Nintendo – vốn đã mở rộng sản xuất sang Việt Nam và Campuchia – buộc phải hoãn đơn đặt hàng trước cho mẫu Switch 2, dự kiến ra mắt vào 5/6, để đánh giá tác động từ thuế quan. Đây là bằng chứng rõ nét về tính chất sống còn của một thỏa thuận thuế quan giữa Mỹ và Việt Nam đối với các tập đoàn quốc tế.

4. Nhà đầu tư nên kỳ vọng gì?

Nếu thỏa thuận giảm thuế thành hiện thực, đây sẽ là động lực lớn cho:

• Các doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam (từ gia công đến linh kiện, thiết bị điện tử).

• Các công ty vận tải/logistics có mạng lưới tại Đông Nam Á.

• Các doanh nghiệp Mỹ có chuỗi cung ứng phụ thuộc vào Việt Nam.

Đồng thời, điều này cũng mở ra không gian đầu tư hấp dẫn hơn vào Việt Nam – nơi có thể trở thành “trạm trung chuyển” ưu đãi giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới. Trong trung – dài hạn, đây là cơ hội để Việt Nam củng cố vị trí trong chuỗi giá trị toàn cầu, và là “nút giao chiến lược” trong cuộc cạnh tranh Mỹ - Trung mới.